In een artikel uit Knack van 19 augustus 2015, vertelt Dirk de
Wachter wat hij belangrijk vind aan cultuur, wat cultuur voor hem betekent.
voor hem is cultuur niet een extra toevoeging: "voor mij is kunst niet de
kers op de taart, maar de bodem van het gebak", de samenleving zou volgens
hem helemaal op cultuur steunen. En misschien is dat wel waar: zonder cultuur
was de wereld niet hoe hij nu was, zouden wij niet zijn wie wij nu zijn. Maar
de Wachter zijn taart begint te rotten, cultuur verliest zijn grip. Deze
maatschappij lijkt geen cultuur meer nodig te hebben, maar dat is slechts een
illusie. Zonder de cultuur zou een de Wachter's gebakje gewoon wat pudding met
kers op een bord zijn.
In het artikel geeft de Wachter een lijstje met dingen die
de jeugd zeker gezien zou moeten hebben om de cultuur te begrijpen, maar daar
denkt de Wachter niet goed na: "onze" cultuur (van de jeugd) vertoont
serieuze verschillen met de cultuur waar Dirk de Wachter over spreekt. Hijzelf
is geboren in 1960, nu zijn we al 56 jaar verder. Ik ga mijn persoonlijke
lijstje maken van wat volwassenen eens zouden moeten bekijken, beluisteren of
lezen om de cultuur van de moderne jeugd te begrijpen.
1.) De graffiti in Doel
Graffiti wordt niet meteen gezien als de grootste
kunstvorm, en dat is het misschien ook niet, maar het is wel een belangrijke
kunstvorm. Als je door de straten van eender welke stad loopt, zie ze wel
ergens een tag (de nickname van de kunstenaar) of een werk. Sommige steden
hebben zo hun eigen graffitimuren geïnstalleerd, waar kunstenaars gratis en
voor niets, en bovendien op legale wijze hun kunstjes mogen tonen. Maar de
plekken waar je de mooiste werken ziet, zijn verlaten steden. Zoals Doel:
een dorpje dat volledig onteigend is omdat de regering daar een dok wil
zetten.
Omdat het uitzetten een beetje vertraging loopt is Doel nog
altijd niet platgegooid, en daarom dus de perfecte plek om eens te laten zien
wat je kan. Zo zijn er al verschillende bekende kunstenaars gepasseerd om van
dat trieste straatbeeld een iets minder triest straatbeeld te maken. Veel
werken valt onder de norm "brol" maar er zijn ook zeer veel prachtige
werken bij van de spuitbussen van bijvoorbeeld ROA, Adt, Ivesone, Eyes-b en nog
veel meer.
De locatie zelf heeft ook iets: de jeugd begint te
twijfelen als ze zulke taferelen zien. Oude huizen die ongetwijfeld allemaal
een verhaal hebben, maar nu wat staan te verkrotten, wachtend om te worden
afgebroken. En waarvoor gebeurt dit allemaal? Voor een nieuw dok dat we
misschien wel nodig hebben, maar eigenlijk niet zo héél erg. Dit dorp kan de
jongeren inspireren om het voortaan anders aan te pakken.
2.) Life Is Strange
Als je aan de jeugd denkt, denk je natuurlijk ook aan al
die games die ze spelen: van Candy Crush Saga tot GTA V, en er zitten
prachtstukken bij, alleen lijken volwassenen deze niet te zien achter al de
schattige snoepjes en het onnodige geweld. Ik zal mij beperken tot de
games waar alles draait om het verhaal, zoals Life Is Strange: Een meisje zit
op school, en ze is daar niet echt gelukkig. Op een dag ziet ze hoe iemand
wordt vermoord in de wc's, recht voor haar ogen. Ze kan niet echt bevatten wat
er gebeurd is en vertelt niemand over dit voorval. Op een dag ontdekt ze dat ze
kan tijdreizen en ontdekt ze het verhaal achter de moord, achter het meisje en
alles daarrond.
Ik heb dit spel nooit zelf gespeel, maar een vriend heeft
het mij al aangeraden. Wat ik denk over hetgene dat ik weet, is dat het meisje
niet in de tijd terugreist, maar dat ze teruggaat in haar gedachten, dat ze
probeert het trauma te verwerken. Want ze heeft het slachtoffer nooit echt
gekend.
3.) Blinker
Ik denk dat de nineties' en de nillies' kids allemaal wel
zijn opgegroeid met Marc de Bel. Hij was lange tijd mijn favoriete schrijver en
heeft verschrikkelijk veel boeken geschreven, teveel om op te noemen. Mijn
favoriete reeks was Blinker: een jongeman uit Kruisem die samen
met zijn vrienden geweldige avonturen beleeft. Vooral de films vond ik heel erg
mooi. Het speelde zich ook wel degelijk rond het jaar 2000 af, maar als je de
film bekijkt zie je toch heel erg veel verwijzingen naar vroeger. Zo gaat blinker
met zijn vrienden in de putten van het kasteel zwemmen. zonder zwembroek. Marc
de Bel leek altijd elementen uit zijn eigen kindertijd in de boeken te steken,
maar maakte ze toch modern, zelfs zonder GSM's. Een leuk detail is dat bijna al
zijn boeken zich afspelen in dat dorp, soms in een andere tijd, en dat de
verhalen elkaar soms overlappen, en dat je af en toe pas delen van het ene boek
begrijpt als je het andere leest.
4.) Markiplier
YouTube is een enorme hit bij zowel de jeugd als de
ouderen. Vanaf het begin waren er ook al youtubers die gameden en daar wat
commentaar bij gaven. Nu zijn enkelen van hen heel populair geworden. De
meningen over wie nu de beste is, zijn verdeeld. Ik persoonlijk ben vooral fan
van Markiplier. Mark is begonnen met filmpjes op YouTube te zetten toen hij in
een depressie zat. Hij heeft kanker gekregen, zijn moeder was er daarvoor
al aan gestorven en hij wou iets doen wat hij leuk vond. Hij begon op YouTube
met de gedachte dat hij enkele tientallen views zou krijgen, uiteindelijk heeft
hij al bijna 15 miljoen volgers.
Ik vind hem eigenlijk de beste "let's player"
omdat hij zich helemaal overgeeft aan de games die hij speelt. Hij geeft elke
game een kans, zelfs de slecht in elkaar gestoken games van zijn fans. Hij is
ook helemaal niet ijdel, hij geeft niet om geld (ook al leeft hij in een villa
met een zwembad, hij geeft ook wel een groot deel aan het goed doel) en hij
doet alles om toch maar een video te kunnen uploaden. Ik raad hem aan als je
kan lachen met flauwe moppen, goed tegen schelden kan en als je niet al te snel
geïrriteerd geraakt door gekke geluidjes.
5.) Amoras
De nieuwste vorm van literatuur is de strip, ofte de
graphic novel. Ik ben zelf nog niet helemaal thuis in het verhaal van de
graphic novels, maar ik heb wel al strips gelezen als Maus en Amoras. die
laatste is een nieuwe versie van de Suske en Wiske strips, maar dan iets meer
voor volwassenen. Ze zijn iets stouter en iets minder vredelievend dan in de
originel serie. Het verhaal is donker en zo zijn ook de prentjes. Er komen zeer veel wendingen in het verhaal die je niet ziet aankomen.
Barabas gaat naar een internationale conferentie, maar
wordt onderweg gekidnapt, terwijl hij weg is, ziet Wiske haar kans schoon om
eens heel eventjes naar de toekomst te gaan, maar Lambik laat de
teletijdmachine even later ontploffen. Per ongeluk natuurlijk. De kinderen
zitten dus vast in de toekomst en moeten het zien te redden tot de prof een
manier vind om te ontsnappen en hen terug te halen.
Ik vind het zeer origineel, zeker als je de oude serie al
beu bent. Dezelfde tekenaar heeft ook een serie over Jerommeke gemaakt: J.ROM.
Bij beide reeksen vind ik toch wat minpuntjes: zo zijn ze iets te
filmisch getekend en zijn er veel te veel overbodige prentjes zonder
tekst.
Vind jij nu dat dit niet klopt? Moet er nog iets bij, of staat er juist
iets teveel? Laat je mening achter in de reacties, dan heb ik hier misschien
nog iets aan ;-)